Verduurzamingsambities in de industrie
Nederland kent een grote energie-intensieve industrie. In het Klimaatakkoord is daarom afgesproken dat deze sector stevig moet verduurzamen. De Europese doelstelling is om de uitstoot tot met 55% te verminderen ten opzichte van 1990, ook wel Fit for 55 genoemd. En dat is een grote uitdaging. Het verduurzamen van de industrie is een proces met een enorme economische impact en grote afhankelijkheid van de beschikbare energie-infrastructuur.
Verduurzaming van de industrie: hoe zit het?
De veranderingen in de industriesector
Veranderende marktomstandigheden, maatschappelijke druk en de actuele energiecrisis verhogen daarnaast de druk om het doel zo snel mogelijk te behalen. Dit vraagt ook veel van de netbeheerders. We moeten forse uitbreidingen realiseren om de verduurzamingsambities in de industrie mogelijk te maken. Lastig is daarbij dat deze uitbreidingen vaak pas van de grond komen als de plannen van de industrie concreet genoeg zijn. Hierdoor ontstaat regelmatig een kip-ei situatie, waarbij industrie en netbedrijven op elkaar wachten met het uitvoeren van hun plannen. Dat vraagt om een aangepaste en nieuwe aanpak van alle betrokken partijen.
Onze visie
De Nederlandse industrie is ingedeeld in zes clusters. Daarvan zijn er vijf regionaal bepaald:
- Rotterdam
- Moerdijk, Zeeland
- West-Brabant, Noordzeekanaalgebied,
- Noord-Nederland (Eemshaven-Delfzijl en Emmen)
- Chemelot (regio Geleen).
Naast deze clusters zijn er tal van bedrijven die over het land zijn verspreid. Dit gaat vooral om bedrijven in sectoren als papier, glas, bouwmaterialen en voedingsmiddelen. Deze worden aangeduid als ‘het Zesde Cluster’. Dit cluster is vooral van belang voor ons. Voor deze bedrijven is tot 2030 elektrificatie vaak de enige realistische en lonende verduurzamingsoptie. Voor alternatieven (zoals waterstof of CO2-opvang en -opslag) liggen deze bedrijven vaak te ver van de beoogde hoofdinfrastructuur. Met elektrificatie als belangrijkste verduurzamingsroute en daardoor een grotere behoefte aan vermogen, verdienen deze partijen extra aandacht van regionale netbeheerders. Enexis draagt maximaal bij aan verduurzaming van de industrie op weg naar klimaatneutraliteit.
Zo pakken we dit aan
We nemen een actievere rol bij het verzamelen en het verwerken van (verduurzamings)plannen van de (decentrale) industrie. Als we vroeg op de hoogte te zijn van deze plannen kunnen we voorkomen dat verduurzaming binnen het Zesde Cluster vertraging oploopt. Het is daarom belangrijk dat bedrijven en regionale netbeheerders de timing van elektrificatie goed met elkaar afstemmen.
De mensen en middelen voor de benodigde netverzwaringen zijn en blijven de komende jaren schaars. Dit vraagt om een extra slimme inzet van de beperkte middelen. Bijvoorbeeld door de waarde voor maatschappij en economie goed mee te wegen bij het bepalen van de volgorde van de netverzwaringen. Een open en overzichtelijke aanpak van netuitbreidingen zorgt daarnaast voor duidelijkheid en voorspelbaarheid voor de industrie.
Daarnaast is het noodzakelijk om vernieuwing in te zetten waar mogelijk. Zo blijven we het (verzwaarde) net optimaal benutten. Wij zetten hiervoor in op opschaalbare, klantgerichte oplossingen voor de industrie. Bijvoorbeeld slimme afstemming tussen bedrijven op een industrieterrein. Maar ook oplossingen als tijdgebonden contracten, energiehubs en flexibiliteitsoplossingen.
Kansen voor duurzame opwek
De opgave binnen de industrie biedt ook kansen. Bij het ontwikkelen van duurzame opwek (wind- en zonneprojecten) is de beperkte netcapaciteit op dit moment nog regelmatig een beperkende factor. In gebieden waar de industrie gaat elektrificeren zal dit in de toekomst waarschijnlijk geen probleem meer vormen. Dankzij de benodigde netverzwaringen komt er tegelijkertijd ook veel ruimte vrij voor extra duurzame opwek. Daar liggen dan ook nieuwe kansen voor het doorontwikkelingen van de Regionale Energiestrategie (RES) 1.0.
Prioriteiten
Inzicht en impact
De elektrificatie van industriële bedrijven staat een enorme versnelling te wachten, maar we hebben daar nog onvoldoende zicht op. We starten daarom met extra 1-op-1 uitvragen aan industriële klanten, om onze voorspelling te verbeteren.
Netuitbreiding
We maken een koppeling tussen de Integrale Industrieverkenning 2030-2050 (II3050), Cluster Energie Strategie (CES), de landelijke en provinciale Meerjarenprogramma Infrastructuur Energie en Klimaat (pMIEK), en onze investeringsplannen. Zo zorgen we ervoor dat we transparant, voorspelbaar en toekomstbestendig het net uitbreiden.
Optimaal netgebruik
Dit jaar komt er netcapaciteit vrij door het toepassen van congestiemanagement. Daarnaast gaan we meer alternatieve aansluitcontracten aanbieden en energiehubs faciliteren.