Update transportcapaciteit juni

Maandelijks geven wij u een update over de transportcapaciteit van het elektriciteitsnet (hoogspannings- en middenspanningsnet) in ons verzorgingsgebied.

In deze update

Nieuw congestiegebied in IJsselmuiden (Overijssel)

Er is een nieuw congestiegebied voor afname van elektriciteit gemeld bij de Autoriteit Consument & Markt (ACM). Het gaat hierbij om het hoog- en middenspanningsstation in IJsselmuiden in de provincie Overijssel. Deze melding heeft gevolgen voor bedrijven in delen van de gemeente Kampen. Helaas kunnen wij op dit station voorlopig geen nieuwe offertes met transportcapaciteit meer uitbrengen voor bedrijven met afname van elektriciteit.

Vanaf 25 juli is het mogelijk om via de schaarstekaarten de achterliggende data te downloaden en op postcodeniveau te zien welke gebieden worden geraakt. U doet dit door in de schaarstekaarten op ‘Legenda’ te klikken. Onder ‘Export van brondata van de kaart’ is de data te downloaden.

Aanpak

We werken hard aan de uitbreiding en verzwaring van het elektriciteitsnet. Op het station in IJsselmuiden verwachten we dat de netuitbreiding in 2028 gerealiseerd is. Deze planning heeft een grote afhankelijkheid van de planning van de benodigde uitbreidingen op het hoogspanningsnet van TenneT.

In de tussentijd onderzoeken we de mogelijkheden van congestiemanagement in IJsselmuiden. Dit werkt als meerdere grootzakelijke klanten regelbaar vermogen flexibel inzetten. Want dreigt overbelasting, dan vragen we om de transportvraag tijdelijk aan te passen. Daardoor ontstaat er meer ruimte voor verduurzaming en wordt het maximale uit het net gehaald.

Afgeronde onderzoeken congestiemanagement

We hebben het afgelopen jaar veel onderzoek uitgevoerd naar congestiemanagement. De eerste 9 onderzoeken zijn afgerond. Dit zijn:

Afname:

  • Hapert
  • Eindhoven
  • WestMeppel (twee rapporten)

Terugleveren:

  • Hapert
  • Kelpen
  • Haps (twee rapporten)
  • Veenoord

Uit deze onderzoeken blijkt dat congestiemanagement nergens voor extra ruimte voor grootzakelijke klanten gaat zorgen. 

Het net raakt vol

De verbouwing van het energiesysteem kan dit tempo onvoldoende bijbenen. De verbouwing is nu hard bezig – we breiden dit jaar het elektriciteitsnet met 2 GW uit, een toename van zo’n 15%.

De realiteit is echter ook dat het niet snel genoeg gaat. Zoals iedere verbouwing zorgt ook de grootschalige verbouwing van het energiesysteem voor overlast. We werken hard aan netuitbreiding, oplossingen voor efficiënt netgebruik, en we investeren in de (toekomstige) distributie van alternatieve energiedragers als groen gas en waterstof. Ondanks al onze inspanningen is toegang tot het elektriciteitsnet met bijbehorende transportcapaciteit helaas niet langer vanzelfsprekend. In Noord-Brabant en Limburg is dat nu al de realiteit, maar we zien dat het ook in andere provincies begint te knellen. 

Wachtlijsten lopen flink op 

De belangrijkste oplossing voor transportschaarste is het uitbreiden van ons elektriciteitsnet. Hier zijn we hard mee bezig, maar het kost veel tijd om netuitbreiding te realiseren. Op basis van de huidige prognoses, verwachten we dat we de komende vijf tot tien jaar nog te maken hebben met wachttijden voor grootzakelijke klanten. Hierdoor kan het dus langer duren voordat uw gecontracteerd vermogen verhoogd is, de aansluiting verzwaard is of dat er een nieuwe aansluiting met transportcapaciteit gerealiseerd is. Met deze digitale kaart  bieden we voortaan meer inzicht in de lengte van de wachtlijsten in ons verzorgingsgebied. 

Mogelijke verplichting flexibel vermogen

Een mogelijke volgende stap is beschreven in de Netcode, die in 2022 is vastgesteld door de ACM. Hierin staat dat netbeheerders bedrijven mogen verplichten om flexibel vermogen aan te bieden. Verplichten kan gebeuren als het flexibele vermogen dat op vrijwillige basis wordt aangeboden niet genoeg is om de (dreigende) congestie te verminderen. Hoe dit er precies uitziet, moet nog worden uitgewerkt. Wij doen er alles aan om verplichte deelname te voorkomen en we blijven onderzoeken of we met bedrijven toch tot vrijwillige afspraken kunnen komen.

ACM publiceert ontwerpbesluit prioriteringskader

Op dit moment zijn wij verplicht om aanvragen voor transportcapaciteit op volgorde van binnenkomst te verwerken (het first come, first served-principe). Voorlopig blijft dat zo. Wel heeft de Autoriteit Consument & Markt (ACM) op 13 juli 2023 een voorstel voor een codewijzigingsbesluit over voorrang voor organisaties met maatschappelijk belang gepubliceerd waarmee dat op termijn verandert. De ACM wil hier in 2024 meer duidelijkheid over geven.

Voorrang voor organisaties met maatschappelijk belang

De ACM wil het mogelijk maken dat netbeheerders bij het verdelen van transportvermogen in congestiegebieden voorrang kunnen geven aan projecten die congestieproblemen oplossen of beperken. Ook voor aanvragen vanuit organisaties met een maatschappelijk belang - zoals veiligheidsdiensten, gezondheidszorg of scholen – wordt het straks mogelijk om voorrang te krijgen op transportcapaciteit. Meer informatie leest u op de website van de ACM.

De netbeheerders maken gebruik van de consultatieperiode van de ACM om een inhoudelijke reactie te geven op het voorstel. Daarover staat meer informatie op de website van Netbeheer Nederland. Totdat het codewijzigingsbesluit van de ACM definitief wordt, zal Enexis op basis van ‘first come, first served’ blijven werken.

Interesse doorgeven

Wilt u bijdragen aan het oplossen van het tekort aan transportcapaciteit en heeft u flexibel vermogen wat u kunt inzetten? Geef dan uw interesse aan ons door.